سید اسماعیل مرعشی

از دانشنامه‌ی اسلامی

آیت الله سید اسماعیل مرعشی (۱۳۴۰ - ۱۴۲۵ ق)، از علمای بزرگ شیعه و از شاگردان شیخ محمدحسین کاشف الغطاء بود. آیت الله مرعشی به مشکلات زمانه آگاه بود و فعالیتهای علمی و عملی‌اش را به مقتضای نیاز مسلمانان و ترویج مکتب اهل بیت علیهم‌السلام گسترش داد.

نام کامل سید اسماعیل مرعشی
زادروز ۱۳۴۰ قمری
زادگاه سامرا
وفات ۱۴۲۵ قمری
مدفن تهران
اساتید

شیخ محمدحسین کاشف الغطاء، سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خوئی،...


آثار

اجماعیات فقه الشیعه و احوط الاقوال من احکام الشریعه، عنوان الطاعه فى اقامة الجمعه، از مبدأ تا معاد، حاشیه بر شرح لمعه، اجوبة المسائل التستریه،...

ولادت

سید اسماعیل مرعشی، فرزند آیت الله سید احمد مرعشی رئیس حوزه علمیه سامراء، در ۱۶ ربیع الثانی سال ۱۳۴۰ هجری قمری در سامرا چشم به جهان گشود.

تحصیلات و استادان

سید اسماعیل قرآن و تجوید را نزد یکى از قراء اهل سنت و دروس فارسى را نزد شیخ ابوالقاسم مروج یزدى فراگرفت. آنگاه به کاظمین رفت و در آنجا دروس ابتدایى و متوسطه را تحصیل نمود. سپس به سامرا بازگشت و به تحصیل علوم عربى پرداخت. ادبیات و سطوح را در محضر آقا شیخ حسنعلى شیرازى و آقا شیخ حسن ماکویى و حاج میرزا على یزدى و حاج شیخ موسى سودانى و حاج سید نصراللَّه گلستان اصفهانى و آیت‌ اللَّه میرزا حبیب‌اللَّه اشتهاردى و آیت ‌اللَّه سید محمدرضا شوشترى و حکمت را در محضر آیت ‌اللَّه حاج میرزا محمود شیرازى فراگرفت.

سپس به درس های خارج فقه و اصول بزرگانی همچون آیت الله سید محسن حکیم (ره) و آیت الله سیّد ابوالقاسم خوئی (ره) و آیت الله میرزا محمود شریف شیرازی (ره) حاضر شد و در محضر آیت الله شیخ محمدحسین کاشف الغطاء (ره) در بحث های تحریرالمجلّه، کتاب فقهی وی، شرکت نمود. بعد از هجرتش از این دو حوزه بزرگ به شهر اهواز، حدود ده سال نیز از خرمن علم آیت الله سید علی رامهرمزی بهبهانی (ره) کسب فیض کرد و در برخی مبانی علمی از ایشان تاثیر پذیرفت.

ایشان از آیت الله میرزا محمود شیرازی و آیت الله میلانی (ره) و آقا بزرگ تهرانی (ره) و شیخ محمدحسین کاشف الغطاء اجازه نقل روایت دریافت نمود و اجازه اجتهاد ایشان از جانب آیت الله کاشف الغطاء (ره) در سال ۱۳۷۱ هجری قمری صادر گردید. و همچنین از آیات عظام حکیم و شریف شیرازی و میلانی رضوان الله علیهم اجازه ی اجتهاد در یافت نمود.

فعالیت‌های اجتماعی

آیت الله سید اسماعیل مرعشی پس از رحلت پدر بزرگوارش، به اتفاق برادرش متصدی اداره ی حوزه ی علمیه ی سامراء گشتند و تا ۵ سال پس از رحلت آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی (ره) عهده دار حوزه ی علمیه ی سامراء بودند.

وی در ۱۳۷۳ ق به دعوت سادات مرعشى ساکن اهواز و مردم آن شهر و به امر عمویش، آیت ‌اللَّه سید محمود مرعشى به اهواز رفت و در مسجد آیت ‌اللَّه مرعشى به اقامه‌ى نماز جماعت و به تدریس پرداخت. همچنین در ۱۳۸۱ ق مدرسه‌ى علمیه مرعشى را به کمک مردم در اهواز بنا نمود که مهد تربیت طلّاب و تدریس و تألیف گردید.

ایشان به مشکلات زمانه آگاه بود و فعالیت علمی و عملی اش را به مقتضای نیاز مسلمانان گسترش داد، لذا می بینیم با تشکیل پایگاهی در شبکه ی جهانی (اینترنت) به تبلیغ مکتب اهل بیت علیهم السّلام و پاسخ به سؤال های دینی می پردازد. همچنین در آخرین روزهای حیات با برکتشان آرزویشان این بود تا احادیثی را که از زبان حضرت فاطمه سلام الله علیها در وصف حضرت مهدی عجّل الله فرجه الشّریف صادر شده است را جمع آوری کنند تا به این طریق اثبات شود موضوع امام مهدی علیه السّلام از صدر اسلام مطرح بوده است.

سید اسماعیل مرعشی پس از تعرّض به شهر اهواز در جنگ تحمیلی و به شهادت رسیدن برخی از طلّاب ایشان و مورد هجوم قرار گرفتن خانه و مدرسه، به تهران مهاجرت نمود و به تحقیق و تألیف ادامه داد.

عنوان الطاعه فى اقامة الجمعه - یکی از آثار آیت الله اسماعیل مرعشی

آثار و تألیفات

برخی از آثار آیت الله سید اسماعیل مرعشی عبارتند از:

  1. اجماعیات فقه الشیعه و احوط الاقوال من احکام الشریعه؛ در چهار مجلد
  2. عنوان الطاعه فى اقامة الجمعه؛ این کتاب به نام "یک بررسى تحقیقى و استدلالى پیرامون نماز جمعه" نیز ترجمه شده است.
  3. شرح اربعین حدیث
  4. از مبدأ تا معاد؛ در معارف و اصول عقاید در سه مجلد
  5. توضیح المسائل: خلاصه اجماعیات فقه شیعه
  6. حاشیه بر شرح لمعه
  7. ترجمه استدراک فصل الخطاب
  8. اجوبة المسائل التستریه
  9. الاصول الوجیزه
  10. درس هایى از سوره حمد
  11. مسند اسماعیل بن احمد.

وفات

مرحوم آیت الله سید اسماعیل مرعشی، سرانجام در ماه رجب سال ۱۴۲۵ هجری قمری (مطابق با ۳۰ مرداد ۱۳۸۳ شمسی) دار فانی را وداع گفت.

منابع

آرشیو عکس و تصویر